бичлэгАль дээр уншиж байсан болохоор, хэдэн юм мартчихсан юм байхдаа гэж өөрийн эрхгүй бодогдов. Уул нь зөнөж өтлөх нь болоогүй л юмсан...
Уншваа. 10-аад жилийн өмнө уншиж байсан нөгөөх л зохиол байна. Хөөрхөн, бас марзан, хэрэгтэй ёгт үлгэр хэвээрээ. Харин андынхаа хаанаас соц нийгмийн шүүмжлэл олоод харсныг улам бүр гайхав.
Миний бодлоор бол, ямар ч нийгэм толгой дээрээ гахай гаргасан тохиолдолд өөдлөхгүй гэдгийг харуулсан зохиол гэж ойлгодог. Мэдээж, түүхэн ба түүхэн хүмүүсийн параллель ажиглагдана л. Гэвч энэ бол анхандаа юм. Хүн төрөлхтний түүхэн замыг ажиглавал, Амьтны Фермийн үйл явдал үргэлж давтагдаж ирсэн. Үе болгон өөрийн гэсэн Цасхантай, өөрийн гэсэн Наполеонтой, өөрийн гэсэн цайлган, итгэмтгий зүтгүүр морьтой.
Соц нийгмийн алдаа дутагдалдаа биш (учир нь төгс нийгэм гэж байхгүй), харин нийгмийн өмнө тулдаг хурц асуудлууд, зайлшгүй туулах үе шатандаа гэж байдаг. Хүний байгуулсан нийгэм цаанаа замхран, төсөөлж байсан чигээсээ маш амархан хазайчихдаг болоод л тэр. Санал нэг байх албагүй, угаасаа зохиол бол зохиол. Зохиол болгон хүн хүнд өөрөөр тусдаг.
Санал бодлоо тайлбарлах гэж оролдвол: энэхүү үлгэр нь одооны ардчилсан чөлөөтэй гэгддэг нийгэмд энэ зохиолыг тусган үзэж, өөрсдийн амьдарч буй нийгмээ харж болно. Одоо байдлыг нэг хараад үзье л дээ: өчигдөрийн эрх чөлөөний тэмцэгчид нураан сүйтгэж, өөрийн алдаандаа бусдыг буруутган, хамт зүтгэж явсан хүмүүсээ золигт гаргаж, дуугүй болгосных нь дараа өөрсдийн буруугаа үхдлүүдэд тохох, хий үзэгдэлтэй байлдах мэт үйл ажиллагаа явуулсаар байгаа.
Мөн өөр өөртөө шагнал гардуулан, бусдын дийлдэшгүй хөдөлмөрөөр хийж бүтээсэн баялгийн шимээр найрлан цэнгэж хийж байгаа нь ч нууц биш. Мөн бусдын бүтээсэн баялгийг тонож, өчигдөрийн дайснуудтайгаа ахан дүүсийн холбоо тогтоож, энгийн хэдэн барлагуудыг л шулж байгаа нь бас л бодит байдлаас холгүй. Орчин тойрноосоо тасрах моодонд автаагүй л бол, бүгдийн амны уншлага болсон. Бид бүгд цаасан дээр эрх тэгш гэгддэг боловч, үнэн хэрэгтээ Наполеоны "Бүх амьтад эрх тэгш боловч, зарим нь бусдаасаа эрх тэгш" байдаг.
Өчигдрийн дарлуулагчид дарангуйлагч болдог зарчим нь бол ижилхэн хэвээрээ: ухаан муутай хонин сүргээр хэдхэн үг цээжлүүлэн орилуулж, хэрэгтэй цагт нь майлуулан бусдын дуу хоолойг сонсогдохгүй болтол нь дарж, эсэргүүцсэнийг нь чимээгүйхэн устгах гэх мэт. Дараа нь үзүүлэн аллага, хий үзэгдэлд өөрийн алдаа дутагдлаа тохох мэт. Түүх хэвээрээ л өрнөнө. Өрсөлдөгчөө зайлуулсны дараа хонин сүргээрээ дахин дахин өмнөх үгээ давтуулаад байвал, түүх бичигдэх нь тэр. Нээг их өнгөрсөн нийгмээс айж дайжаад, өмнө болж өнгөрснийг шоолж муулан, болж өнгөрснийг нууна дарагдуулах оролдлогууд туйлшрал бөгөөд, тэнэг санагдаж байна.
Жорж Орвэллын Амьтны Ферм зохиол нь анхааруулга талаас нь харж, авахыг нь аваад, хаяхыг нь хаяад, ирээдүйд өнгөрсөн алдаагаа давталгүй урагшлах тухайг л анхааруулсан зохиол гэж ойлгосон хэвээрээ.
Харин давтагдахгүй гэх баталгаа үнэндээ хэлэхэд алга. Давтагдах л шинжтэй. Эхэлж эмгэнэл, дараа нь инээдмийн жүжиг шиг давтагддаг. Энэ үгийг би биш л дээ, Карл Маркс хэлсэн гэнэ лээ.
эх сурвалж: warrior.blogmn.net
